Op meerdere paarden wedden

Partner forceert met 3♦ naar de manche, je hebt geen duidelijke fit en een dekking in de ongeboden kleur. 3SA is echter geen goed bod, omdat je er te veel mee op één paard wedt. Wie weet is de manche in harten, schoppen of ruiten wel een veel beter idee!
Het juiste bod is hier 3♥. Dat zal geen driekaart beloven, want met hartenfit had je al in de vorige biedronde een steunbod gedaan. Het is simpelweg een bod dat zo veel mogelijk ruimte overlaat om de juiste speelsoort te bepalen.

Ook in deze editie van de Ladderpuzzel is het vaak goed om je kansen te spreiden, door je partner de ruimte te geven om de juiste speelsoort te kiezen.

Een geslaagd probleem, aangezien de inzenders een scala aan opties kiezen. Ook de experts zijn verdeeld, met name doordat het niet duidelijk is wat de standaardtheorie is in dit biedverloop.

Winkel: “2♣. Ik hoop dat dit niet mancheforcing is maar rondeforcing. Anders zou ik voor 2♦ kiezen, maar dat doet geen recht aan deze hand.”
Van den Bos: “2♦. Zuid heeft geen klaverenstop en te weinig voor de vierde kleur mancheforcing.”
Berend van den Bos geeft aan dat hij verwacht dat partner 2♣ als mancheforcing zal opvatten. Daar heeft zuid bij lange na de punten niet voor. Wat zijn de alternatieven?

Groenenboom: “1SA. Partner kan een 4-2-4-3-verdeling met 12-14 punten hebben in dit systeem. Dan is 1SA het normale contract.”
Ter Laare: “2♥. Zuid mist een klaverenstop voor 1SA en is te zwak voor iets sterkers.”
1SA of 2♥ is oké als partner een evenwichtige verdeling heeft, maar noord kan ook een onevenwichtig spel hebben. 2♥ is zomaar in partners singleton. 2♦ wordt daarom door de meeste experts als een veiliger keuze aangemerkt.
Jacco Hop komt nog met een ander argument: “2♦. Zelfs in een 4-3-fit zal dit contract goed speelbaar zijn. Biedt partner door, dan komt een eventuele 3SA in de goede hand.”

Met al deze zwakke biedingen komt de hand slecht uit de verf. De beschikbare inviterende biedingen dekken de lading nog slechter. Een aantal experts komt met moderne biedtheorie om het probleem op te lossen: 2♣ heeft geen mancheforcing, maar juist een inviterend karakter. We laten Peter IJsselmuiden aan het woord:
“2♣. In bovenstaande situatie verplicht 2♣ de openaar 2♦ te bieden. Daarna is elk derde bod van de bijbieder inviterend voor de manche. Hier bied je 2♣ om na partners 2♦ verder te gaan met 2♥. Zo geef je een inviterende hand aan met een vijfkaart harten.”
Deze aanpak wordt wel ‘XYZ’ genoemd, omdat we de afspraak ‘two-way checkback’ uitbreiden naar meer biedverlopen waarin onze partij begint met 1X-1Y-1Z. 1X kan dan 1♣, 1♦ of 1♥ zijn, 1Y is 1♥ of 1♠, 1Z is 1♠ of 1SA. Bied je 2♦ in plaats van 2♣, dan is dat een mancheforcing vraagbod, vergelijkbaar met vierde kleur. Als je dus de dummy wilt worden in 2♦, bied je 2♣, waarop partner 2♦ zal bieden; daarop kun je passen.

Bij een paar experts belooft de 1♦-opening, gevolgd door 1♠, een vijfkaart of langer in ruiten. Dan komt een ruitencontract nadrukkelijker in beeld.
Bruijnsteen: “2♣. Noord biedt 2♦, behalve met aanzienlijke overwaarde. Vervolgens biedt zuid 3♦, dat toont een inviterende hand.”
Helmich: “3♦. Zonder bijzondere afspraken kies ik voor 2♦ als kleinste leugen, maar met de meeste partners speel ik deze 1♠-herbieding als ongebalanceerd en vervolgens 2♣ door de antwoordende hand als puppet naar 2♦ (‘XYZ’), om een invite aan te geven. Ik weet dan echter vervolgens niet of ik wil inviteren voor harten, ruiten of sans. Dat probleem ga ik uit de weg door op 1♠ meteen 3♦ te bieden. Dat is de manier om een ruiteninvite met een vijfkaart harten te tonen.”

Zoals wel vaker hangt het van je systeem af wat het juiste antwoord is. ‘XYZ’ is voor veel paren een leuke toevoeging op hun systeem, maar dan moet je nog wel goed afspreken in welke biedverlopen de conventie precies in werking treedt.

De meeste biedverlopen ontwikkelen zich zodanig dat je al snel weet of je fit hebt; het is dan hooguit nog de vraag hoe hoog jullie partij moet bieden. Soms is het echter nog niet duidelijk in welke speelsoort je moet spelen, dat zijn interessante gevallen. Het is dan lonend om te proberen de kat uit de boom te kijken.

Als voorbeeld de volgende zuidhand:

♠ B 10 9 8 6
♥ B 8
♦ V 10 4
♣ A 4 2

Noord gever | Noord-zuid kwetsbaar | Viertallen

spel
1

Na 2♦ – pas – pas komt er een spannend moment. Als oost doubleert, zal zuid twee down gaan.”

De zuidhand is te sterk om te passen, dus zul je moeten kiezen tussen doublet, 1SA en 2♦. De inzenders kiezen vooral voor 2♦, maar de grote meerderheid van het panel maakt daar bezwaar tegen.

Bruijnsteen: “Doublet. Genoeg voor een informatiedoublet. 2♦ doe ik niet, want dat zou een zeskaart en een opening moeten beloven.”
Winkel: “Doublet. Jarenlang heb ik gedacht dat 2♦ het juiste bod was, gewoon omdat ik er daar vijf van had.”
Groenenboom: “Doublet. De tijd dat dit een vierkaart schoppen garandeerde, is voorbij.”
IJsselmuiden: “Doublet. Slechts bewoners van Rotterdam en omliggende eilanden schijnen hier 2♦ te mogen bieden. Doublet brengt ook de zwarte kleuren in beeld.”
Het op tweeniveau volgen van een slechte vijfkaart wordt onder competitiebridgers wel denigrerend het ‘Rotterdams volgbod’ genoemd. A H 7 6 2 is als kleur op het eerste gezicht niet zo slecht, maar middenkaarten zijn vaak belangrijk om de kleur te kunnen bieden. Immers, het aas en de heer zijn ook nuttig in het tegenspel of met een andere kleur troef; de vrouw, boer of tien zijn vooral van waarde in de troefkleur.

Jacco Hop komt met een andere optie: “1SA. Dat is licht overboden, maar niet-kwetsbaar pas ik in paren zo min mogelijk.”
Kolen: “1SA. De ruitenkleur schiet tekort voor een volgbod. Voor 1SA heb je een punt te weinig maar wel een vijfkaart erbij. Een voordeel is dat het contract in jouw hand komt, als partner lengte in schoppen heeft.”
In het algemeen zal het een voordeel zijn dat de sterke hand speelt, maar in dit geval is dat twijfelachtig. Misschien heeft partner zwarte plaatjes waar beter niet doorheen gespeeld kan worden.
Ter Laare: “1SA. Géén 2♦ op een vijfkaart.”

De experts buitelen over elkaar heen om te zeggen hoe slecht ze 2♦ vinden, maar de doubleerders hebben het niet over de optie 1SA en de sansbieders reppen niet over doublet. Een uitzondering vormt Doris van Delft: “Met een vijfkaart in een lage kleur en een driekaart in de ongeboden hoge kleur zeg ik altijd doublet. Een 2♦-volgbod vind ik verschrikkelijk. Voor 1SA heeft zuid net te weinig en de hartenstop is ook niet geweldig.”
Het nadeel van heer-klein als stop is dat je nooit kunt duiken. Het voornaamste verschil tussen doublet en 1SA is echter dat partner na doublet vaak in een schoppendeelscore in de 4-3-fit belandt. Dat kan goed en fout uitpakken, maar ziet er best aanlokkelijk uit.

Is er dan niemand die ‘gewoon’ 2♦ biedt? Jazeker wel, namelijk degene die het probleem heeft aangeleverd, Frans Borm:
“2♦, uit idealisme. Als west hierna 2♥ biedt en de twee andere spelers passen, kan zuid met een doublet het volledige beeld van zijn hand vertellen: lange ruiten, openingskracht en twee zwarte driekaarten. In de praktijk zat het spel echter zo:

Oost gever | Niemand kwetsbaar | Paren

spel
2

♠ B 7 4

♥ A 9 8 3

♦ V 8 5 2

♣ H 6

Noord opent en zuid heeft een hand die te sterk is voor een simpel steuntje naar 2♠ dat, zeker na oosts doublet, vrij zwak kan zijn: het belooft ongeveer 4-8 punten.
Het bij de inzenders populairste bod, 3♠ wordt niet gekozen door de experts. Bij hen is dit een preëmptief bod, dat ongeveer 4-7 punten belooft met een vierkaart schoppen. Het is gevaarlijk om je met deze hand op het drieniveau begeven, misschien ga je wel down met de meerderheid der punten.

Borm en Groenenboom: “Redoublet. Zuid is te sterk voor 2♠ maar wil 2♠ ook niet direct voorbij. Via een redoublet gevolgd door 2♠ geeft hij zijn hand mooi aan.”

Van Delft: “2♣, dit is Drury, het toont een maximale voorpas met een driekaart schoppensteun.”
Waar Doris van Delft 2♣ als goede kaart met fit speelt, vervalt die conventie bij de meeste experts na het doublet van oost.
Jan Kolen: “Redoublet. Partners derdehands 1♠-opening kan wat lichter zijn dan normaal. Zonder oosts doublet zou zuid 2♣ hebben geboden, Drury. Na doublet geldt die conventie niet meer en toont redoublet een maximale pas. In de volgende biedronde biedt zuid 2♠ om de fit te tonen.”
Dat klinkt als een leuk plan, maar als oost-west onverhoopt boven 2♠ bieden, rijden ze je karretje in de poep. Daarom willen de meeste experts meteen een bod doen dat schoppensteun belooft.

Bruijnsteen: “2SA, hoewel ik nog liever 2♣ of 2♥ bied, als dat een invite met schoppensteun aangeeft.”
Het principe dat je met fit meteen steunt, is in het hedendaagse bieden belangrijk. Maar zoals Merel zelf al aangeeft, is het niet handig om dat met een driekaart boven 2♠ te doen. Door zelf al het drieniveau op te zoeken, gooi je het kind met het badwater weg.

Winkel: “Redoublet. Beter is het om 2♥ af te spreken als een goede verhoging naar 2♠.”
Hop en Ter Laare: “2♥, een goede verhoging naar 2♠ met een driekaart steun. Direct 2♠ is zwakker.”
Helmich: “Een van mijn favoriete conventies is transferbijbiedingen na 1hoog-doublet. 2♥ belooft dan acht of meer punten.”

Als je transfers speelt na 1♠-doublet, toont 1SA een klaverenkleur, 2♣ belooft ruitens, 2♦ hartens en 2♥ is een goede schoppenverhoging. 2♠ is zwak. De transfers hebben allerlei voordelen, je kunt met een zwakke hand een contract in de hand van de openaar spelen, of met een tweede bod je hand nader omschrijven. Prijkt ook op jouw systeemkaart binnenkort de afspraak ‘transfers na 1hoog-(dbl)’?

Zuid gever | Allen kwetsbaar | Paren

spel
3

Pas en doublet zijn ongeveer even populair en krijgen daarom beide de 100 punten. Ruim een derde van de inzenders kiest ervoor om door te bieden, net als Merel Bruijnsteen:
“4SA. Partner zal fit hebben in een lage kleur, met 4SA laat ik partner kiezen tussen de lage kleuren. Hoewel ik niet veel heb, heb ik tegenover ♥H V + ♣H V al spel in 5♣.”
Als je biedt, is 4SA de manier om partner de keuze te geven tussen meerdere speelsoorten.

De meeste experts durven het vijfniveau echter niet aan. Ze laten de beslissing liefst aan partner.
Winkel: “Doublet, dat vraagt partner hopelijk om te bieden. Zuid kan ook zelf 4SA bieden, maar dat gaat fout als partner 10-11 punten heeft met een vijfkaart harten. Beter +200 halen tegen 4♠ gedoubleerd dan -200 in 5♣.”
Groenenboom: “Doublet: take-out. Ik wil iets spelen als partner wat bijzonders heeft, maar passen is ook een optie. Met 12-14 punten en een evenwichtige hand zou ik passen en kan noord eventueel doubleren.”
IJsselmuiden: “Pas. Ik ben tevreden met elke actie aan de overkant. Met een gebalanceerde minimale hand zou ik doubleren.”
Merijn Groenenboom en Peter IJsselmuiden willen dezelfde boodschap overbrengen, maar doen dat met een verschillende bieding. Het is een kwestie van afspraak: is doublet hier voor straf of stelt het juist voor om door te bieden?

De meeste paren hebben de afspraak dat een doublet op een manchecontract straf is in situaties waarin niet mag worden uitgepast. Pas is dan forcing; het laat de beslissing om te doubleren of door te bieden aan partner over. Het is nog onderwerp van discussie of er hier sprake is van zo’n forcingpassituatie.
Hop: “Doublet. Zonder speciale afspraken is noords doublet op 3♠ niet mancheforcing. Daarom moet ik nu een positief geluid laten horen.”
Partners doublet op 3♠ brengt ons op 3SA of hoger. Daarom beschouwen de meeste experts de biedsituatie wel als mancheforcing. Dat wil zeggen dat je kunt passen zonder bang te hoeven zijn dat 4♠ ongedoubleerd het eindcontract wordt.
Borm: “Pas. Ondanks de singleton schoppen heeft zuid te weinig om zich op vijfhoogte te wagen. Met een evenwichtige hand zou zuid voor straf doubleren. Een pas nodigt partner uit om met een geschikte hand omhoog te gaan.”

De experts vinden de zuidhand van het probleem niet sterk genoeg om zelf op vijfniveau te bieden, maar ook niet zo ongeschikt dat je partner wilt ontmoedigen. Wat de juiste bieding is, hangt af van je systeem. Zorg dat je met je partner dit soort biedsituaties goed hebt doorgesproken.

In praktijk had noord ♠ 5 4 ♥ V 10 8 6 ♦ H 4 2 ♣ H V 8 5, een minimaal doublet op 3♠ dus. Zowel 4♠ als 5♣ gaat twee down, dus doe je er verstandig aan om niet door te bieden. Als zuid past, zal noord doubleren.

spel
4

Zuid gever | Allen kwetsbaar | Viertallen

♠ 4 3

♥ A V 9 6

♦ A B 7 2

♣ B 8 5

Noord heeft slemaspiraties, wat denkt zuid ervan?

Ter Laare: “4♦. Een controlebod, verplicht. In mijn systeem zou 3♦ een splinter zijn en zou ik 3SA hebben geboden in plaats van 3♥. Dat is een positief bod dat een schoppen- en klaverencontrole ontkent.”
Van den Bos: “4♦. Dat belooft een ruitencontrole en ontkent een klaverencontrole.”
Dit klinkt mooi, we kunnen slem vermijden als we geen van beiden een klaverencontrole hebben, maar als we met elke hand een controlebod doen, weet partner nog steeds niet of we een minimale of maximale hand hebben.

Borm: “3SA. Als je met een fit in een hoge kleur controles biedt, geef je bij het passeren van 3SA een boodschap over de kracht van je hand. De originele boodschap is dat je een serieuze hand voor slem hebt als je 3SA biedt: de serious three-no-trump. Steeds meer paren kiezen echter voor de non-serious 3NT. Je hebt dan geen controle verraden als partner na 3SA afzwaait in de manche. Hier heeft zuid een minimum, zij het met aardig wat nuttige plaatjes.”
Van Delft: “3SA. Dit hangt van je afspraken af. Partner doet een slempoging in harten met echte ruiten erbij. Ik bied 3SA, als dat non-serious is, om mijn minimum aan te geven.”

Deze zuidkaart wordt door de meeste experts echter niet als minimum beschouwd.
Groenenboom: “4♦. Met het 3♥-bod heeft zuid een minimum aangegeven. Nu noord toch gaat cueën, is het tijd om gas te geven met een serious cuebid.”
Kolen: “4♦. Partner weet al dat ik een hand heb met 12-14 punten en een vierkaart harten. Zuids 3♥ geeft een minimum aan en toch wil noord nog iets horen, terwijl zijn harten niet goed zijn. Daarom 4♦ om te vertellen dat mijn plaatjes wel werken.”

De ene twaalfpunter is de andere niet. In het licht van het bieden tot nu toe beschouwen de meeste experts deze hand als maximaal. Noords bieden vertelt zuid dat ♥A V en ♦A B van goud zijn. Met 4♦ sla je tevens het controlebod in klaveren over, waardoor we niet te hoog komen als er onverhoopt twee klaverenslagen weg zijn.

Oost gever | Oost-west kwetsbaar | Viertallen

spel
5

De keuze van de experts

Ladderpuzzel op internet