Partner te vriend houden

spel
1

Driekleurenspellen komen niet vaak voor, maar zijn lastig te bieden. Het lukt lang niet altijd om alle drie de kleuren te vertellen. Soms zul je dus moeten improviseren; ook hier heb je een probleem bij de herbieding. Hoe pakken de experts het aan?

Marco ter Laare en Peter IJsselmuiden zien de bui al hangen en geven de mogelijkheid op om het driekleurenspel te vertellen. In plaats daarvan verkopen ze de hand als tweekleurenspel.
Ter Laare: “2♥. In een natuurlijk systeem zijn er weinig alternatieven.”
IJsselmuiden: “2♥. Als er gelogen moet worden, dan het liefst met harten, dan verzuipt de hartenfit in ieder geval niet. Hebben we geen hartenfit, dan wordt het 3SA.”

De idealisten proberen de drie kleuren één voor één te bieden.
Bruijnsteen en Winkel: “2♦, dan kan ik op 2♥ nog 3♥ bieden en heb ik mijn shape bijna verteld. 2SA met een kleine singleton schoppen vind ik te link. Hopelijk stoomt partner niet door naar 6♣ op slechts een driekaart.”

Het voornaamste nadeel van een reverse herbieding van 2♦ of 2♥ is inderdaad dat partner een tweekleurenspel zal verwachten: een vierkaart in de geboden kleur met een langere klaverenkleur. Ook een sprong naar 3SA lost het probleem niet op, aangezien dat een sterke hand met een goede zeskaart klaveren belooft. Daarom bieden de meeste panelleden 2SA.
Van Delft en Hop: “2SA: een kleinere leugen dan 2♦ of 2♥, wat een vijfkaart klaveren belooft.”
Borm: “2SA. Als we hierdoor in 4♠ belanden, hoeft dat nog helemaal niet slecht uit te pakken.”
Van den Bos: “2SA. Partner kan er rekening mee houden dat ik soms een singleton schoppen zal hebben. Een reverse herbieding belooft een vijfkaart klaveren.”
Groenenboom: “Op 2SA kan partner 3♦ of 3♥ bieden en zo vinden we die fit alsnog.”

Wat je biedt, hangt een beetje af van je karakter. De avonturier gaat op zoek naar alle fits, wie weet heeft partner grote klaverenfit en dan is 6♣ al snel in de buurt. De pragmaticus zal genoegen nemen met 2SA om meteen aan te sturen op het meest waarschijnlijke eindcontract.

Tijdens een bridgewedstrijd is het fijn als je af en toe iets kunt doen om je partner blij te maken. Uiteraard doe je dat door je aan tafel hoffelijk te gedragen, zo haal je het maximale uit je partner en heb je samen ook nog een leuke middag of avond. Een goed gestemde partner speelt beter, net als een goed gestemd muziekinstrument.

In het algemeen werkt de samenwerking het best als je elkaar serieus neemt. Bridge is, zowel in het bieden als in het tegenspel, een puzzeltje dat je samen met je partner zult moeten oplossen. Probeer te bedenken waarom partner het bieden en spelen zo aanpakt en vind daar een logische verklaring voor.

Verder gelden er adagia waar bridgers zich meestal aan houden:

• Als je fit hebt voor partners kleur, probeer dat dan zo snel mogelijk te vertellen. Het motto is ‘fit is steunen’.

• Als je moet uitkomen, doe dat (in de regel) in partners kleur.

• Omdat het steunen van partner met fit zo belangrijk is, zijn biedsystemen in veel situaties zo ingericht dat allerlei biedingen fit beloven. In deze Ladderpuzzel zien we daar een paar voorbeelden van: cuebids, splinters en zelfs een fittonend doublet.

Oost gever | Oost-west kwetsbaar | Paren

¹2♠ = 5+krt ♥, 5+krt ♣

Met 11 punten en een driekaart schoppen is je hand een invite voor 4♠ waard. 3♠ heeft in deze biedsituatie echter een competitief karakter: het vertelt dat je liever 3♠ speelt dan een contract van de tegenpartij tegenspeelt. 3♠ toont dus ongeveer acht punten met steun voor partner.
Sommige inzenders kiezen voor doublet. Daarmee komen wel je punten aan het licht, maar niet je schoppensteun. De experts gebruiken doublet voor een hand met punten zonder driekaart schoppen. Met fit doen zij direct een fittonend bod.

Kolen en IJsselmuiden: “3♣, om een sterke hand met schoppensteun te tonen. 2SA zou bij mij een vierkaart schoppensteun beloven.”
Van Delft: “Hangt van je afspraken af. Ik speel nu 3♥ als inviterend+ met schoppen. Dat heb ik.”
Bruijnsteen: “3♥, inviterend of sterker met drie schoppens. Ik heb afgesproken dat het goedkoopste bod voor de kleur is die als eerste komt, dus 3♣ zou voor ruiten zijn en 3♦ is om te spelen.”

In deze situatie zijn er twee mogelijkheden om een kleur van de tegenpartij te bieden: 3♣ en 3♥. Omdat de tegenstander deze kleuren wel heeft beloofd, maar niet geboden, worden deze biedingen ‘invisible cuebids’ genoemd. De onder experts meest gebruikelijke aanpak is dat 3♣ een mancheforcing hand belooft met een langere ruitenkleur, en 3♥ toont een hand die te sterk is voor 3♠. Er zijn echter ook mensen die het precies andersom spelen; zoals Doris van Delft al zegt is het een kwestie van afspraak.

Naast 3♥ (of 3♣) is er nog een andere manier om partners schoppenkleur te steunen.
Van den Bos: “2SA, 10 of meer punten met schoppenfit. Zonder fit zou zuid doubleren.”
Helmich: “2SA. 3♥ toont ook schoppensteun, maar 2SA is bij mij meer gebaseerd op punten en 3♥ is een mixed raise: een hand met een punt of acht en een vierkaart schoppensteun.”
Groenenboom: “3♥, inviterend of sterker met schoppen. Je kunt ook 2SA als schoppensteun spelen. Het andere cuebid, 3♣, is voor ruiten.”

Het bod van de tegenpartij, dat twee vijfkaarten belooft, geeft ons een aantal extra opties. Het is natuurlijk geen goed idee om in een van de kleuren van oost te gaan spelen, dus moeten beide biedingen in die kleuren conventioneel zijn. Zorg jij dat je met je partner een goede afspraak hebt over deze cuebids?

Noord gever | Allen kwetsbaar | Viertallen

spel
2

♠ V 7 5

♥ A

♦ H 10 9 7 4

♣ 7 4 3 2

Op het eerste gezicht is dit een vergelijkbaar dilemma met het vorige. Wil je de deelscore betwisten of wil je partner uitnodigen voor de manche? De experts verschillen van mening.
Ter Laare: “3♥, dat is inviterend voor 4♠.”
Kolen: “3♠, niet omdat ik dat denk te maken, maar in de hoop de tegenpartij naar 4♥ te tillen.”
Van Delft en Hop: “3♠. Ik ben kwetsbaar dus zal geen onzin hebben voor 3♠.”
Bruijnsteen: “3♥, invite met schoppen, ik vind dat ik dat wel heb. Ik ben ook voorgepast dus gelimiteerd.”
Groenenboom: “De hand is ondanks de voorpas net geen 3♥ waard. ♥A-sec is niet zo mooi.”
De tegenstanders bieden alsof ze de meerderheid van de punten hebben, dat betekent dat manche-interesse van onze kant alleen gebaseerd kan zijn op een mooie distributie. Dat geldt uiteraard al helemaal als je met een voorpas je puntenkracht hebt begrensd.

Borm: “3♦, dat wordt vast niet uitgepast. Hiermee geef ik de juiste uitkomst aan tegen een hartencontract.”
IJsselmuiden: “3♦, om een hand met schoppensteun plus een eigen ruitenkleur te tonen.”
Zuid heeft geen zwakke twee in ruiten geopend, dus een redelijke zeskaart ruiten met wat punten is uitgesloten. Wat je nog wel kunt hebben, is de combinatie van goede ruitens en schoppenfit.
Helmich: “Doublet. Met slechts acht troeven samen begeef ik me liever niet op het drieniveau. Doublet heeft geen andere zinnige betekenis dan een aardige hand met drie schoppenkaarten. 3♠ is daarmee in de regel een vierkaart. Ik overweeg nog wel 3♦, maar daarvoor heb ik liever een ruitenkleur van iets betere kwaliteit.”
Van den Bos: “Doublet, dat toont een driekaart schoppen met interesse in doorbieden.”

Het voordeel van doublet is duidelijk. Als noord het niet ziet zitten om te spelen, kunnen we altijd nog gaan tegenspelen. Maar krijgt zuid geen spijt als west 3♥ mag spelen?

Een leuk probleem, met een scala aan opties op drieniveau, die logischerwijs allemaal schoppensteun beloven. Niet alleen het gewone steunbod, maar ook een cuebid (de kleur van de tegenpartij), het doublet en zelfs een bod in een nieuwe kleur tonen steun voor partners schoppenkleur.

¹2SA = 3+krt ♥, inviterend

Zuid gever | Noord-zuid kwetsbaar | Paren

spel
3

Noords 4♦-bod wordt door de experts opgevat als splinter. Noord toont een singleton of renonce ruiten met sleminteresse. Zuid wordt geacht te beoordelen hoe goed de handen aansluiten.

De meeste experts hakken de knoop snel door.
Winkel: “4♠, ik word voorlopig niet heel enthousiast van korte ruitens aan de overkant.”
Bruijnsteen: “4♠. Ik heb een mooie hand, waarmee ik liever 3♠ had herboden, in mijn eigen systeem toont dat namelijk een ongebalanceerd minimum. Nu heb ik echter te weinig, want als ik klaverens moet troeven, kan partner na het troeftrekken niet meer in de dummy komen om de ruitenkleur te benutten.”
Kolen: “4♠. Het lijkt erop dat partner een renonce ruiten heeft en dat is heel slecht nieuws.”
IJsselmuiden: “4♠. Partner zal nog een tweede slempoging moeten doen voordat ik meewerk aan het slemonderzoek.”

Sommige experts zien echter nog een streepje zonlicht.
Groenenboom: “4♥, de korte ruitenkleur van partner bevalt niet, maar mijn distributie is uitstekend. Daarom bied ik 4♥ om twijfel te tonen. Als noord nu naar slem doorgaat, zal dat waarschijnlijk wel speelbaar zijn.”
In deze positie is 4♥ geen gewoon controlebod, maar ‘last train’. Het toont een hand die te sterk is om 4♠ te bieden, maar niet sterk genoeg om zelf door te gaan naar slem.
Van den Bos: “4♠. Ik zit tegen 4♥ last train aan, maar korte ruiten bij noord is toch te slecht tegenover mijn hand.”

Ten slotte een optimist aan het woord.
Ter Laare: “5♣, dat is Exclusion Blackwood, het vraagt het aantal sleutelkaarten, waarbij partner ♣A niet mag meetellen.”

Deze probleemhand stamt uit een training van de Nederlandse juniorenselectie. In de praktijk bood zuid enthousiast door naar slem; dat was veel te hoog tegenover ♠ H V 10 9 ♥ A 7 6 ♦ - ♣ A 9 8 7 6 4. De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat noord op 1♦ beter 2♣ had kunnen antwoorden. In dit biedverloop belooft noord minstens een vijfkaart schoppen en hoe groter de fit, des te geschikter de zuidhand.

Tegenover bijvoorbeeld ♠H V-zesde met twee azen is 6♠ prima. Maar misschien moet noord dan nog een tweede slempoging ondernemen.

spel
4

Zuid gever | Niemand kwetsbaar | Viertallen

3SA was agressief geboden, maar zat er met elke start in. Het spel kent dus geen oplossing.
In praktijk kwam ik met ♦4 uit; dat stelde oost nog wel voor een probleem, maar het contract kwam niet in gevaar.
De leider, Berry Westra, zei: “Die uitkomst had ik nooit verzonnen.” Genoeg reden om het als uitkomstprobleem voor de ladder te gebruiken.”

Wat is je uitkomst?

♠ B 4

♥ A B 9 6

♦ 4 3 2

♣ H 9 8 6

De ongebruikelijke sprong naar 3SA duidt niet op veel punten, maar op een lange kleur als slagenbron. Gezien onze hand heeft oost dus een dichte ruitenkleur met een schoppendekking. De meeste inzenders kiezen voor een uitkomst in de kleur die partner geboden heeft, maar bij het panel is schoppenstart niet zo populair.

Van den Bos: “♣9. De leider heeft lange dichte ruitens met een schoppenstop. Ik hoop op wat in klaveren bij partner.”
Ter Laare: “♣8. Partner moet ♣A maar hebben, anders gaat het spel waarschijnlijk niet down.”
Marco heeft een punt. Als de leider zeven ruitenslagen heeft plus ♣A, kan een schoppenstart precies de negende slag voor de leider ontwikkelen. En als ♣A bij partner zit, kan klaverenuitkomst weinig kwaad.

Van Delft: “♥A. Even kijken wat er in de dummy komt. De leider heeft waarschijnlijk lopende ruitens en een schoppenstop. Ik weet niet of harten of klaver beter is, dus kijken we eerst even met harten aas.”
Bruijnsteen: “♥A. Een passieve start lijkt misschien aantrekkelijk, maar de leider heeft er zomaar negen van boven. Het is een beetje als na een gambling 3NT-opening, dan start je ook eerst je aas om daarna te kijken wat je naspeelt.”
Als de leider negen topslagen heeft, is ♥A inderdaad een goed idee. Een passieve uitkomst geeft dan meteen het contract weg, na ♥A kan zuid hopelijk beoordelen waar de verdediging vijf slagen vandaan moet halen. Het kan echter ook zijn dat ♥A precies de negende slag weggeeft.

De meeste experts hopen evenwel op een scenario waarbij de leider nog geen negen slagen heeft. Dan komen ook schoppen of zelfs ruiten als mogelijkheid om de hoek kijken.
Kolen: “♠B. Een start in harten of klaveren kan de negende slag weggeven. Het alternatief voor me is ruitenstart, dat geeft vast niets weg.”
Groenenboom: “♦4. Een start in een andere kleur kan de negende slag weggeven, de ruitenkleur van de leider zit waarschijnlijk al dicht.”
Hop: “Weet je zeker dat ik niet gedoubleerd heb? Ik kom uit met ♦4. Laat oost die ruitens maar maken, daarna hebben wij de rest. Misschien komt de dummy ook nog in afgooiproblemen.”
Nou, Jacco, close but no cigar.

Helmich: “Dit probleem kreeg ik tijdens een clubavond. Het hele spel zat zo:

Zuid gever | Noord-zuid kwetsbaar | Viertallen

spel
5

De keuze van de experts

Ladderpuzzel op internet