Mooie vragen van veelvoorkomende situaties die helaas ook vaak tot problemen aan tafel leiden. Onder het mom van ‘we spelen toch niet met het mes op tafel’, of ‘we spelen toch ook voor de gezelligheid’ worden versprekingen aan tafel vaak buiten de spelregels om opgelost. En hoewel misschien ergens nog wel te begrijpen, fijn voelt het vaak toch niet.

De spelregels zijn er niet voor niets en hebben als voornaamste doel om iets dat verkeerd is gegaan te herstellen. De arbiter is er dus niet om de overtreder te straffen maar om de niet-overtreder te compenseren voor iets waar hij niets aan kon doen. Met dat in het achterhoofd wil ik graag je vragen beantwoorden.

Bij de eerste vraag heb je een specifieke kaart genoemd die de dummy niet heeft. En een kaart die de dummy niet heeft kan niet worden gespeeld. De spelregels zijn dan duidelijk. Je mag elke andere kaart die in de dummy ligt spelen. Deze situatie staat beschreven in de spelregels bij artikel 46B4. Overigens staat in hetzelfde artikel ook wat er moet gebeuren in andere gevallen waarbij er sprake is van onvolledige of ongeldige aanduidingen van kaarten van de dummy. Aanduidingen als ‘klaveren’, ‘hoogste’, ‘laagste’ en ‘doe maar wat’, mogen niet hersteld worden.

In artikel 45D1 staat het antwoord op de tweede vraag. In dit geval heeft de dummy een niet-aangeduide kaart gespeeld maar is er door niemand in de volgende slag bijgespeeld. Het spelen gaat dus terug tot aan de dummy en je mag iedere willekeurige kaart uit de dummy spelen. In hetzelfde artikel staat ook beschreven wat er dan gebeurt met de kaart(en) die de tegenstander(s) en de leider na de dummy bijgespeeld heeft (hebben). Omdat de spelregels corrigeren en niet straffen krijgt iedereen nu de mogelijkheid om zonder verdere straf zijn gespeelde kaart weer in z’n hand te stoppen en elke willekeurige andere kaart te spelen. Wel even opletten; kaarten die al bijgespeeld waren voordat de dummy bijspeelde gaan niet terug.

Voor wat betreft de laatste vraag, daar gaan de meest bijzondere indianenverhalen over rond. De spelregels zijn echter duidelijk. Er wordt in artikel 45B4b alleen gesproken over een verspreking tegenover concentratieverlies/gedachteverandering. De spelregels hebben het nergens over een tijdspanne. Het in één adem veranderen bestaat spelregeltechnisch dus niet en is dus niet relevant. In jouw geval wilde je de vrouw veranderen in het aas omdat je erachter kwam dat onverwacht de heer was bijgespeeld. Dat is een gedachtenverandering en die mag niet hersteld worden, zelfs niet als die vrijwel direct plaatsvindt.

In dit geval blijft de vrouw dus gespeeld, wat hopelijk een goede les voor de volgende keer is. En hoewel dat misschien als straf voelt is het belangrijk om de spelregels vanuit het perspectief van de tegenstanders te bekijken. Die kunnen er niets aan doen dat jij even niet zat op te letten, dus hebben recht op jouw onoplettendheid.

♠ H B 10 7 3

♥ H 9 8 6

♦ 4

♣ A T 2

♠ A V 9 5 2

♥ 5

♦ 9 8 7 5

♣ 7 6 5

♠ 6

♥ 7 4 3 2

♦ H V T 3 2

♣ V B 4

♠ 8 4

♥ A V B 10

♦ A B 6

♣ H 9 8 3

Bridge spelen we met open vizier. Dat betekent dat je recht hebt op alle afspraken die tegenstanders hebben gemaakt. Jij hebt het recht om te snappen welke informatie ze hebben uitgewisseld. Alles wat niet natuurlijk is of aanvullende informatie bevat, moeten de tegenstanders alerteren zodat jij kunt vragen wat er aan de hand is.

Er zit hierbij wel een addertje onder het gras. Door vragen te stellen kun je jouw partner informatie geven waar zij gebruik van zou kunnen maken. Dat laatste mag niet en als jouw partner die informatie ontvangt, dan moet zij een logisch alternatief kiezen als dat voorhanden is. En nu wordt het moeilijk…

Dus nemen we een simpel voorbeeld. De linkertegenstander opent 1SA en de rechtertegenstander biedt nu 2♣, Stayman.

• Als jij altijd vraagt wat 2♣ betekent en soms doubleert voor de uitkomst maar meestal niet, dan kan jouw partner niets afleiden uit jouw vraag. Niets aan de hand

• Als jij alleen naar 2♣ vraagt als je overweegt te doubleren voor de uitkomst, en dan vervolgens past, dan weet jouw partner precies wat er aan de hand is. Die kennis gebruiken is nu streng verboden en klaveren starten mag absoluut niet meer.

Je moet dus proberen jouw vragen zo te stellen dat jouw partner niet kan afleiden waarom je dat vraagt. Dat betekent dus ook dat je met enige regelmaat naar de bekende weg moet vragen, gewoon om te voorkomen dat iedereen weet wat er aan de hand is als je een vraag stelt.

Hiervoor is ook nog een expliciete regel in de spelregels opgenomen. ‘Je mag geen vragen stellen met het doel jouw partner te helpen’. Ineens vragen naar een betekenis zodat partner weet wat hij moet starten was dus één voorbeeld, maar daar zal ik nog twee heel heldere andere voorbeelden van geven.

• Na een biedverloop over meerdere ronden, waarbij niet tussengeboden wordt, gaat het pas – (pas) en de speler die de laatste pas moet doen, gaat nu ineens vragen naar de betekenis van een bieding. Partner moet uit, maar hij is formeel aan de beurt en heeft dus volgens de spelregels het recht om vragen te stellen. Het is echter nooit de bedoeling om nu ineens te gaan bieden of doubleren. Dit mag niet. Deze vragen kun je namelijk ook stellen nadat partner dicht is uitgekomen. Het enige doel hiermee is overduidelijk om partner te helpen de juiste uitkomst te vinden. Dit is helaas een veel voorkomende manier van valsspelen, waarvan spelers denken dat het toegestaan is. Dat is dus absoluut niet waar.

• De tegenstander alerteert een bieding en je hebt het idee dat maat niet goed doorheeft dat er gealerteerd is en/of wat daar de consequenties van zijn. Door nu naar de betekenis te vragen maak je partner even goed wakker. Ook dit is absoluut verboden.

Deze regel hangt nauw samen met de regel dat je alleen vragen mag stellen als je aan de beurt bent. Je kunt dan jouw partner niet helpen door een vraag te stellen die zijn bieding kan beïnvloeden. Bovendien blijft de situatie aan tafel daardoor ordelijk.

Er zit op zich geen beperking aan de hoeveelheid vragen die je mag stellen. Na een bieding mag je bijvoorbeeld ook vragen wat het had betekend als er iets anders was geboden, of dat er nog andere manieren waren om iets te bieden. Vergelijk deze twee biederlopen:

1SA - 4♦ // 4♥
1SA - 2♦ // 2♥ - 4♥

Niet iedereen zal deze afspraken hebben, maar het is een mooi voorbeeld.
Beide zijn manieren om in 4♥ te komen, beiden tonen een 6-kaart harten. Met de eerste manier is er zeker geen sleminteresse, maar met de tweede is duidelijk aangeven dat de antwoordende hand op de grens van slembieden zit. Het is na één van beide biedverlopen dus volstrekt normaal om te vragen of er ook andere manieren zijn waarop 4♥ geboden kan worden en wat dan het verschil is. Volledige openheid hoort bij bridge.