De wens om structurele trainersbegeleiding te realiseren, komt voort uit verschillende onderzoeken. “Als je kinderen vraagt waarom ze zijn gestopt met voetballen, komt dat te vaak doordat ze de trainer, het team en de sfeer niet meer leuk vonden”, legt Van Ruiven uit. “Randzaken als koude douches of een stevige nederlaag zijn allemaal te relativeren als je een toffe trainer hebt, dan lach je er naderhand zelfs om. De trainer beïnvloedt direct het spelplezier van een kind en dus moeten de trainers bekwaam zijn. Vanuit die wens is de Clubkadercoach ontstaan.”

Wisseling van de wacht
De Clubkadercoach ondersteunt een sportvereniging één of twee seizoenen lang met het opzetten van trainersbegeleiding. Het uiteindelijke doel is dat iemand binnen de club de rol van de Clubkadercoach overneemt en de trainersbegeleiding kan voortzetten. Ook voor de KNVB is de borging van trainersbegeleiding in het Nederlandse voetballandschap een erg belangrijk aspect. “Het trainerskader bij verenigingen heeft een snelle doorlooptijd. Er komen telkens nieuwe trainers die de vertrekkende trainers weer vervangen. Die wisseling van de wacht is een continu proces, dus moet er structureel iemand zijn om dat trainerskader te begeleiden.”

Die borging wil de KNVB creëren door verenigingen heel goed uit te leggen dat de Clubkadercoach een project is waarin ze moeten geloven en investeren. Voor een vereniging is het een afweging tussen de korte termijn en de lange termijn. “Geef je veel geld uit aan het salaris van een hoofdtrainer? Of gebruik je het budget om te investeren in een Clubkadercoach? Wat de KNVB betreft is optie twee natuurlijk de beste. Wanneer je geld investeert in een goede Clubkadercoach, zul je daar op de lange termijn namelijk meer profijt van hebben, bijvoorbeeld door een betere doorstroom van zelfopgeleide spelers naar de senioren. Verenigingen moeten dat zelf ook gaan inzien, want duurzaamheid is echt het toverwoord voor succesvolle Clubkadercoaching.”

Voetbalprofiel
Voor gemeenten is het aantrekkelijk om een Clubkadercoach bij meerdere sportverenigingen tegelijkertijd in te zetten. Dat begrijpt de KNVB, zeker wanneer de trainersbegeleiding op grote schaal plaatsvindt. Wel heeft de voetbalbond een voorkeur voor iemand met een voetbalprofiel. “Als we de Clubkadercoach goed willen inbedden in het voetballandschap, is de KNVB voorstander van een Clubkadercoach die niet alleen over pedagogisch-didactische vaardigheden beschikt, maar ook voetbalinhoudelijke kennis heeft. Die twee aspecten zijn binnen onze visie niet los van elkaar te zien. Natuurlijk kunnen we daarin ook naar variaties zoeken, er is niet maar één juiste oplossing. De ene vereniging of gemeente is de ander niet.”

Omdat voetbal een van de grootste, meest populaire sporten van Nederland is, rijst de vraag of veel trainers door hun eigen ervaringen als (jeugd)speler of -speelster niet al voldoen aan het voetbalprofiel dat de KNVB voor ogen heeft. Toch is het niet zo simpel. “Het kan in je voordeel werken als je zelf gevoetbald hebt, want je kent het reilen en zeilen binnen een voetbalvereniging. Het kan echter ook een nadeel zijn. Misschien heb je zelf dertig jaar lang op een bepaalde manier training gekregen, maar waren jouw trainers destijds eigenlijk helemaal niet zo goed. Dan kun je blijven vasthouden aan je eigen ervaringen en met alle goede bedoelingen trainingen gaan geven, terwijl de sport, de trainingsmethoden én de jeugd zijn veranderd. Dat is niet bevorderlijk.”

Voetbalinhoudelijke ondersteuning
De KNVB vindt het dan ook haar taak om de Clubkadercoaches bij voetbalverenigingen te ondersteunen met de juiste voetbalinhoudelijke tools en opleidingen. Met onder andere het project ‘Alle jeugdtrainers in de basis’, de online assistent-trainer ‘Rinus’ en de opleiding voor Hoofd Opleiding, hoopt de KNVB de kennis en kunde van zo veel mogelijk trainers naar een hoger plan te tillen. “Als wij de Clubkadercoaches bij voetbalverenigingen handvatten geven waarmee zij trainers kunnen leren om kinderen een nog leuker seizoen te bezorgen, nóg beter te maken en hen zo een positieve sportervaring te bieden, blijven die kinderen misschien wel hun leven lang voetballen. Dat is goed voor hun, voor de maatschappij en voor het voetbal. Daarom proberen we die Clubkadercoach van alle kanten een goed fundament te bieden.”

Beleid vanuit de praktijk
Door het belang van duurzame trainersbegeleiding te benadrukken en door voetbalinhoudelijke tools te bieden, hoopt de KNVB de Clubkadercoach in te bedden in het Nederlandse voetballandschap. “We wensen elke club en iedere speler een Clubkadercoach. Als bond krijgen wij wel eens het verwijt dat we opereren vanuit een ivoren toren, maar we maken beleid vanuit de praktijk, zeker het Clubkadercoachbeleid. Daarmee hopen we het trainerskader te verbeteren, om vervolgens ook het plezier en de ontwikkeling van alle kinderen te bevorderen. Uiteindelijk veranderen we zo het volledige voetballandschap op een positieve manier.”

“De trainer beïnvloedt direct het spelplezier van een kind en dus moeten de trainers bekwaam zijn”

“Er moet structureel iemand zijn om het trainerskader te begeleiden”

“We wensen elke club en iedere speler een Clubkadercoach”

Een missie van de KNVB is om alle voetballers en voetbalsters zo veel mogelijk plezier en ontwikkeling te bieden. Dat begint met het trainerskader, omdat trainers het spelplezier van de kinderen direct beïnvloeden. Structurele trainersbegeleiding op voetbalverenigingen is volgens de KNVB dan ook essentieel. “De trainer is de sleutel tot een voetballandschap waarin kinderen plezier beleven en zich ontwikkelen”, aldus Lennard van Ruiven, Manager Voetbalontwikkeling bij de KNVB.