Sportjaar zonder podium

De virtuele Ronde van Italië

Na de eerste lockdown stapten veel sporten over naar virtuele wedstrijden. Zelfs dat was al eens eerder bedacht, want in 1942 was er een virtuele Giro d’Italia.

Kiki Bertens won in april 2020 het virtuele tennistoernooi van Madrid. Max Verstappen schreef zich in voor het simracen, een hip woord voor virtueel racen. En de darters speelden regelmatig een onlinetoernooi om toch maar bezig te blijven. Dankzij creatieve geesten en de moderne digitale techniek werden al die sporters toch nog met elkaar verbonden – heel typerend voor dit internettijdperk. 

Dat wil echter niet zeggen dat het voor de eerste keer was dat er virtuele sportevenementen werden georganiseerd, want dat was in de Tweede Wereldoorlog ook al eens bedacht.

Een papieren Giro
Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de sport eigenlijk gewoon door, na een korte onderbreking in 1940. In Nederland duurde het ruim vier jaar voordat hieraan definitief een einde kwam. Tijdens de coronacrisis duurde het ruim vier weken. Door heel Europa zaten de stadions bomvol als afleiding van de dagelijks ellende. Er werd dus veel geld verdiend en dat maakt mensen altijd heel creatief, óók in een oorlog.

Bij het wielrennen verdwenen alleen de wereldkampioenschappen en de belangrijkste internationale rondes, toentertijd de Tour de France, de Giro d’Italia en de Ronde van Duitsland. De meeste klassiekers werden wél gereden, zoals de Ronde van Vlaanderen en Milaan – San Remo. Het gemis van die grote rondes bleef echter enorm, vooral omdat die voor de meeste omzet zorgden voor de organisatoren en sportkranten. 

‘Het is daarom geen wonder’, merkte Het Advertentieblad van 31 oktober 1941 op, ‘dat men overal naar een formule zoekt, die het mogelijk maakt, ondanks den oorlog, toch iets dergelijks te kunnen organiseeren.’ Als organisator van de Ronde van Italië kwam La Gazzetta dello Sport met het idee om die koers op papier af te handelen, waarbij de Italiaanse klassiekers werden beschouwd als fictieve etappes. ‘Na iederen klassieken wedstrijd dient een klassement opgemaakt te worden en na de Ronde van Lombardije volgt dan een totaalklassement, waarin de over alle klassieke wedstrijden gemaakte tijden zijn verwerkt. De man die over al deze wedstrijden gezamenlijk den kortsten tijd noteerde, wordt winnaar van de Ronde van Italië.’

Gino wint de Giro
Zo had de krant voor het hele seizoen een prettig verdienmodel ontwikkeld. Deze virtuele ronde kreeg verder alle steun van de Italiaanse fascistische leider Mussolini, omdat die niets liever wilde dan de doorgang van het wielrennen. 

Er waren acht fictieve etappes, gebaseerd op Milaan – San Remo, Giro del Lazio, Giro della Toscana, Giro dell’Emilia, Giro del Veneto, Giro del Piemonte, Giro della Campania en Giro di Lombardia. Aan het eind had Gino Bartali de meeste punten en won zo de eerste virtuele Giro. Deze zege is alleen nooit opgenomen in de officiële uitslagenlijst van de wielerronde.

Het jaar erop was er een tweede virtuele editie met dezelfde opzet, maar na vier klassiekers vielen de Geallieerden Italië binnen. Ze arresteerden Mussolini en zo was het meteen einde koers. Als dank werd Glauco Servadei nog wel tot winnaar uitgeroepen. 

In 1946 was de eerste naoorlogse Giro d’Italia, die ook door Bartali werd gewonnen. En die uitslag werd wél opgenomen in de uitslagenlijst.